ทำไมข้าวเหนียวแพง? กรมการข้าวตอบ “ปลูกน้อย-ภัยแล้ง-สต๊อกหมด”

กรมการข้าวระบุ เหตุราคาข้าวเหนียวปรับสูงขึ้นต่อเนื่องเพราะชาวนาปลูกน้อยลงและผลกระทบจากภัยแล้ง ข้าวเหนียวในสต๊อกของโรงสีขายหมดเกลี้ยง ขณะที่ความต้องการบริโภคมีมาก

หลังจากเกิดปัญหาราคาข้าวเหนียวในตลาดปรับขึ้นไปสูงสุดเป็นประวัติการณ์ กก.ละ 40-45 บาท สูงแซงราคาข้าวหอมมะลิ จากภาวะปลายฤดูทำให้สต๊อกข้าวที่ผู้ประกอบการซึ่งโดยปกติจะซื้อสต๊อกข้าวปีละ 1 รอบลดลง ประกอบกับภาวะภัยแล้งที่ทำให้ปริมาณผลผลิตข้าวเหนียวฤดูกาลใหม่อาจจะลดลงจากปกติ

สำหรับพื้นที่การเพาะปลูกข้าวเหนียวส่วนใหญ่อยู่ในภาคเหนือ เช่น เชียงใหม่ เชียงราย ลำพูน ลำปาง น่าน เป็นต้น และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เช่น สกลนคร นครพนม หนองคาย อุดรธานี กาฬสินธุ์

นายประสงค์ ประไพตระกูล อธิบดีกรมการข้าว กล่าวว่าราคาข้าวเหนียวที่ปรับตัวสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องในขณะนี้ เกิดจากปริมาณข้าวเหนียวในตลาดมีน้อยมาก ขณะที่ความต้องการบริโภคนั้นมีมาก ทั้งนี้ราคาข้าวเปลือกเหนียวปรับตัวลดลง โดยปี 2560 ชาวนาขายได้เฉลี่ยตันละ 10,188 บาท และปรับตัวลดลงอีกในปี 2561 เฉลี่ยตันละ 9,549 บาท จากภาวะราคาข้าวเหนียวตกต่ำดังกล่าว ทำให้ชาวนาหันไปปลูกข้าวหอมมะลิ และอ้อยแทน

ชาวนาลดพื้นที่ปลูกมาเป็นเวลา 2 ปีแล้ว โดยหันไปปลูกข้าวชนิดอื่นหรือพืชอื่นที่ขายได้ราคาดีกว่า เช่น อ้อย เป็นต้น จึงมีผลกระทบให้ปริมาณข้าวเหนียวลดลง แต่อย่างไรก็ตาม ต้องติดตามผลผลิตข้าวเหนียวใหม่ที่จะออกในช่วงเดือนกันยายน-ตุลาคม 2562 ซึ่งยังประมาณการไม่ได้ว่าจะมีปริมาณเท่าไร เนื่องจากมีปัญหาภัยแล้งอาจทำให้ผลผลิตลดลงเช่นกัน ส่วนราคารับซื้อข้าวเปลือกความชื้น 30% ตันละ 14,000-14,500 บาท ขณะที่ราคาข้าวสารเหนียว ตันละ 39,000-40,000 บาท

นายเกรียงศักดิ์ ตาปนานนท์ นายกสมาคมโรงสีข้าวไทย กล่าวว่า ผู้ประกอบการโรงสีไม่มีการกักตุนเพื่อปั่นราคา แต่อาจมีสต๊อกเพื่อรอส่งมอบให้กับลูกค้าที่สั่งซื้อข้าวเหนียวไว้ก่อนหน้านี้บ้างในปริมาณไม่มากนัก สาเหตุหลักที่ราคาสูงขึ้นมาจากเกษตรกรลดพื้นปลูกข้าวเหนียว

“โรงสีพร้อมแจ้งข้อมูลสต๊อกให้กับหน่วยงานที่ดูแล เพราะปกติกลุ่มผู้ประกอบการโรงสีก็รายงานสต๊อกข้าวทุกเดือนอยู่แล้ว แต่สิ่งที่กังวลคือ เมื่อราคาข้าวเหนียวปรับตัวสูงขึ้น จะทำให้เกษตรกรหันไปปลูกมากขึ้นจนเกินความต้องการ ซึ่งราคาจะตกต่ำลง ขอให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องดูแล ส่วนการจัดทำข้าวถุงภาครัฐคงไม่ส่งผลกระทบตลาดข้าว รัฐควรพิจารณาจากข้าวสารจากโครงการจำนำยุ้งฉางที่เหลือมาเป็นวัตถุดิบ”

“แนวโน้มความต้องการบริโภคข้าวเหนียวเพิ่มขึ้นจากกลุ่มผู้ประกอบการอาหาร เช่น ร้านข้าวเหนียวหมูปิ้ง หรือผู้ประกอบการโรงงานที่ซื้อข้าวเหนียวไว้เลี้ยงคนงาน ซึ่งกลุ่มนี้จะมีสัดส่วนมากกว่าข้าวถุงที่จำหน่ายตามห้างสรรพสินค้าหากกระทรวงพาณิชย์จะจัดทำข้าวถุงถือเป็นเรื่องดี คงไม่ส่งผลกระทบต่อผู้ประกอบการมากนัก เนื่องจากมาตรการดังกล่าวคงเป็นเพียงมาตรการระยะสั้น”